Upadłość konsumencka a brak majątku

Problematyczne zawirowania związane z długami i innymi kłopotami finansowymi, mogą doprowadzić do stanu upadłości konsumenckiej.

Jak jednak do tego ma się kwestia braku posiadania jakiegokolwiek majątku? Czy bez niego można w ogóle formalnie ogłosić upadłość? 

Upadłość konsumencka a brak majątku – poznajmy najważniejsze zależności między tymi pojęciami.

Konsumenci mający problem z terminową spłatą zobowiązań mogą popaść w tzw. spiralę zadłużenia, która między innymi – może skutkować poważnymi problemami ze swoimi finansami. Na skutek związanych z tym zawirowań oraz np. kłopotów finansowych wynikających z utraty pracy, konsument może stracić płynność finansową.

Jak jednak do kwestii nieposiadania jakichkolwiek wartościowych części majątku ma się fakt ogłoszenia upadłości konsumenckiej? Stan ten ogłasza się najczęściej w przypadku działań komornika sądowego, który chce podjąć się próbę konfiskaty części mienia dłużnika na poczet egzekucji należnej sumy pieniężnej. Konsument, który nie posiada żadnych drogocennych części majątku, może jednak tego uniknąć.

Czy osoba, która nie ma majątku może wspomniany stan upadłości ogłosić? Sprawdźmy.

Upadłość konsumencka bez majątku

Kwestia upadłości konsumenckiej i braku majątku, owszem, zupełnie inaczej wyglądała jeszcze kilka lat temu. Dopóki nie przyjęto nowelizacji z 31 grudnia 2014 roku1 przepisy stanowiły, że dłużnik chcący ogłosić upadłość majątkową musi zarazem posiadać jakikolwiek majątek. Od 5 lat, przepisy te obejmują już tylko niewypłacalnych przedsiębiorców. Obecnie, nie ma mowy już o rygorze posiadania majątku przez konsumentów2.

Co to oznacza? W praktyce, nawet, jeśli nie posiada się jakichkolwiek środków mogących tworzyć majątek, prawo dopuszcza ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Co w ogóle oznacza ten termin? Upadłość konsumencka to nic innego jak redukcja lub umorzenie zobowiązań osoby fizycznej w przypadku, gdy staje się ona niewypłacalna (nie z własnej winy).

Mowa tutaj obecnie o, po prostu, utracie jakichkolwiek środków finansowych pozwalających na pokrycie zaległości finansowych. Brak takiej zdolności musi być trwały, a fakt ten konsument musi udowodnić. Jednakże, po wspomnianej nowelizacji przepisów 2014 roku, nie ma znaczenia, czy konsument posiada jakiekolwiek elementy majątku czy też jego brak. Musi być niewypłacalny – i tyle.

Jak złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?

Aby złożyć stosowny wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, należy złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej w rejonowym sadzie upadłościowym. Rozpoczęcie postępowania zawsze zaczyna się na wniosek dłużnika, bowiem wierzyciele nie mają prawa do przymusowego wnioskowania o ogłoszenie upadłości dłużnika.

Upadłość konsumencką można ogłosić raz na 10 lat, motywując to zróżnicowanymi przyczynami. Powinny być one nadzwyczajne i niezależne od dłużnika. Przykładowo – choroba, utrata pracy, wypadek, katastrofa budowlana lub inne wydarzenia losowe mogące prowadzić do załamania sytuacji finansowej. Wszelkie podane przez konsumenta przyczyny zostaną oczywiście rozpatrzone drogą postępowania sądowego.

Upadłość konsumencka a komornik

Co oznacza w praktyce ogłoszenie upadłości konsumenckiej? Jeżeli jest się objętym działaniami komornika, sprawa u osób nieposiadających majątku jest prosta. Z dniem ogłoszenia upadłości, zawieszone zostają wszelkie postępowania egzekucyjne, jakie prowadzono przed formalnym ogłoszeniem upadłości konsumenckiej przez konsumenta. Komornik nie ma przy tym prawa wszczynać nowych postępowań egzekucyjnych, jeśli wierzytelności są już objęte postępowaniem upadłościowym.

W ten sposób, konsument na czas trwania postępowania upadłościowego zamiast na działaniach komornika, może skupić się na działaniach mających na celu poprawę swojej sytuacji finansowej i majątkowej.

Ile kosztuje ogłoszenie upadłości konsumenckiej

Aby złożyć w sądzie stosowny wniosek, ponieść trzeba niestety dodatkowe koszty. Za jeden wniosek sąd pobiera jednorazową opłatę w wysokości 30 złotych. Ponadto, jeśli dłużnik składający wniosek wspomaga się usługami np. radcy prawnego lub profesjonalnego pełnomocnika, to nakładane jest jeszcze dodatkowe 17 złotych opłaty skarbowej. Nie jest to jednak niezbędne, a konsument może sporządzić wszelkie potrzebne dokumenty wraz z wnioskiem samodzielnie, jednak wskazane jest zaciągnięcie porady u osoby z fachową wiedzą.

Co jednak, jeśli kondycja finansowa konsumenta jest na tyle zła, że nie jest on w stanie pokryć kosztów postępowania upadłościowego w sądzie? Kwestię tę określa Prawo upadłościowe (artykuł 491). Mówi on, że jeśli majątek i fundusze niewypłacalnego dłużnika nie pozwala na pokrycie kosztów postępowania, to tymczasowo przechodzą one na Skarb Państwa. Kiedy koszty te będzie trzeba zwrócić?

Będzie to konieczne w sytuacji, gdy dłużnik odzyska płynność finansową poprzez stałe zatrudnienie i wiążące się z tym comiesięczne dochody. Inną droga może być spieniężenie części majątku, w jakiego posiadanie dłużnik wejdzie. Co jednak w sytuacji, gdy dłużnik długotrwale nie ma z czego spłacić kosztów postępowania? Wówczas należność wobec Skarbu Państwa może zostać umorzona, jeśli stwierdzony zostanie dalszy, trwały brak majątku u konsumenta.

Ile trwa upadłość konsumencka bez majątku?

Wielu konsumentów, którzy ogłosili upadłość konsumencką, zastanawia się na tym, ile postępowanie w tej sprawie będzie w ogóle trwać. Generalnie mówiąc – to zależy. Jest to bowiem proces rozłożony w czasie, podzielony na kilka etapów. W zależności od tego, ile czasu zajmie wypełnienie konkretnych procedur, przełoży się to na trwanie całego etapu upadłości konsumenckiej bez majątku.

I etap – przygotowania i rozmowa z ekspertem

  1. Dłużnik powinien skonsultować się z prawnikiem w celu dokonania ustaleń na temat bieżącej sytuacji finansowej i stopnia jej załamania.
  2. Warto oszacować wówczas ilość zobowiązań, ich kwotę, czas ich trwania i konsekwencje, jakie przyniosły dotychczasowe długi (m.in. egzekucja komornicza).
  3. Na skutek analizy dotychczasowej kondycji finansowej, konsument powinien za poradami prawnika ustalić plan działania w obliczu bieżącego kryzysu.
  4. Pod koniec ustaleń, pozostaje już tylko złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej do sądu.

II etap – ile się czeka na upadłość konsumencką?

  1. Trwa to zazwyczaj średnio 3-4 miesiące.
  2. Sąd na podstawie przesłanej dokumentacji ocenia, że stwierdzenie upadłości konsumenckiej jest wskazane.

III etap – rozpatrzenie wniosku

  1. W przypadku pozytywnej decyzji sądu na temat złożonego wniosku, upadłość konsumencka staje się faktem.
  2. Działania wierzycieli wobec konsumenta zostają wstrzymane.

IV etap – dążenie do poprawy sytuacji finansowej

Stwierdzenie upadłości konsumenckiej nie oznacza, że konsument jest już bezpieczny od kłopotów finansowych, w jakie popadł. Przeciwnie. Konsument jest zobligowany do podjęcia się działań, których celem będzie poprawa sytuacji finansowej.

Przykładem może być rozpoczęcie poszukiwań pracy. Konsument może przez to zyskać szansę na przywrócenie płynności finansowej. Co za tym idzie – może od nowa zbudować swój majątek. Warto pamiętać, że jeśli wspomniane wyżej koszty postępowania nie mogły zostać pokryte przez dłużnika, to po poprawie jego sytuacji finansowej Skarb Państwa będzie dążył do zwrotu należności.

Podobnie wygląda kwestia wierzycieli. Jeżeli konsument odzyska płynność finansową pozwalającą na spłatę dotychczasowych zobowiązań, to powinien się o to zwrócić do sądu. Ten ustali termin spłaty długów lub umorzy je, jeśli spełnią one określone w prawie warunki. Plan spłaty wierzycieli realizowany jest przez 36 miesięcy, czyli 3 lata. Oznacza to, że stan upadłości konsumenckiej może trwać latami, choć poprawa sytuacji finansowej może nastąpić u konsumenta szybciej. Wszystko zależy od tego, jak zdecydowane działania podejmie, aby odzyskać płynność finansową i uwolnić się od długów.

Polecamy również: Upadłość konsumencka – co warto wiedzieć?

Źródła:
  1. http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20030600535
  2. http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/komunikat.xsp?documentId=BEE81791F17E1691C1257D640039F90E
2.7/5 - (3 votes)