Z wielu egzekucji komorniczych, jakie przeprowadzają komornicy rozsiani po całej Polsce, zdarza się, że budzą one opór i sprzeciw domniemanego dłużnika. Ci zaskarżają często działania komornika, jak nadużycia, niesłuszne przejęcie danej części majątku lub w ogóle uznają egzekucję za bezzasadną.
W ostatnim przypadku, warto sporządzić tzw. powództwo przeciwegzekucyjne. Jak zaskarżyć postępowanie poprzez wniosek? Sprawdźmy.
Spis treści:
- Powództwo przeciwegzekucyjne – co to jest?
- Czym jest tytuł wykonawczy?
- Kiedy można wnieść powództwo przeciwegzekucyjne?
- Powództwo przeciwegzekucyjne – jaki jest jego cel?
- Rodzaje powództw egzekucyjnych
- Co powinno zawierać powództwo przeciwegzekucyjne?
- Powództwo przeciwegzekucyjne – wzór dokumentu
- Gdzie należy wnieść powództwo?
- Powództwo przeciwegzekucyjne – koszty
Egzekucja komornicza to popularny i często wybierany przez wierzycieli sposób na odzyskanie zaległych środków finansowych, których zapłaty nie mógł wyegzekwować innymi, uprzednimi metodami. Mowa tutaj o np. wezwaniach do zapłaty, monitach, upomnieniach i negocjacjach przy pomocy windykatora.
Komornicy mają za zadanie dokonać egzekucji na majątku dłużnika w taki sposób, by zaspokoić wszelkie roszczenia finansowe wierzyciela. Musi tego dokonać w granicach prawa, z poszanowaniem procedur i wytycznych wyznaczonych przez przepisy prawa.
Czasami zdarza się jednak, że wierzyciele nie chcą wysyłać wielokrotnie wezwań do zapłaty lub zawracać sobie głowy chodzeniem po firmach windykacyjnych. Niekiedy, wyegzekwowanie długu wolą od razu przekazać komornikowi, upatrując w tym największe szanse na odzyskanie należnych.
Tyle o kwestii egzekucji długów z perspektywy wierzyciela. A jak to wygląda ze strony dłużników?
W wielu przypadkach pozostaje im oczywiście nic innego, jak pokornie przyznać, że dług, o jakim informuje ich komornik, powstał w wyniku ich zaległości i egzekucja jest zasadna. Konsumenci jednak często czują też i pokrzywdzeni samym faktem wszczęcia postępowania.
Powództwo przeciwegzekucyjne – co to jest?
Pomimo wszczęcia egzekucji przez komornika, konsument ma prawo wyrazić wobec niej sprzeciw. Nie może co prawda utrudniać egzekucji poprzez np. ukrywanie majątku, fizyczne blokowanie dostępu do mienia lub nieruchomości i inne czynności niezgodne z prawem. Formą zgodnego z przepisami sprzeciwu może być jednak złożenie dokumentu, który wszczyna tzw. powództwo przeciwegzekucyjne.
Jest to instrument prawny, który pozwala osobie objętej egzekucją komorniczej zaskarżenie nie tylko przeprowadzenie egzekucji, ale i np. decyzję o jej wszczęciu. Wszczynający powództwo przeciwegzekucyjne informuje poniekąd zatem, że w jego odczuciu działania wymierzone w niego są bezprawne.
Wytoczenie powództwa przeciwegzekucyjnego reguluje Kodeks postępowania cywilnego, a dokładniej artykuł 8401. Pozwala on skorzystać z opisywanego narzędzia zarówno dłużnikowi, jak i osobie trzeciej, która uznaje, że postępowanie egzekucyjne jest dla niej szkodliwe i nie jest słuszne.
Może to być np. współwynajmujący mieszkanie, a także domownik (żona, mąż itd.). Najważniejszym celem egzekucji jest zniesienie tytułu wykonawczego, jaki uprzednio został nałożony na egzekucję komorniczą, lub też jego ograniczenie.
Czym jest tytuł wykonawczy?
Tytuł wykonawczy to inaczej tytuł egzekucyjny, któremu nadana została klauzula wykonalności2. Decyzję o tym może podjąć np. sąd oceniając zasadność wniosku o przeprowadzenie egzekucji komorniczej na danym dłużniku na wniosek wierzyciela.
Ponadto, za tytuł wykonawczy można uznać prawomocne orzeczenie referendarza sądowego. Ponadto, także zgodę przedsądową, jaka zostaje zawarta po ustaleniach między dłużnikiem a wierzycielem.
Tytuł wykonawczy mogą zyskać nie tylko orzeczenia sądu, ale także akty notarialne. Uznając przez sąd podstawy do nadania klauzuli wykonalności, takie instrumenty uzyskują pełną moc prawną. Oznacza to, że wniosek o przeprowadzenie egzekucji komorniczej zaczyna obowiązywać. Komornik z takim tytułem ma pełne prawo do rozpoczęcia postępowania egzekucyjnego.
Może się ono skończyć po zakończeniu poszukiwania majątku, egzekucją komorniczą na wskazanych przez wierzyciela częściach. Może to być mienie dłużnika (sprzęt RTV, cenne przedmioty, dzieła sztuki), a także ruchomości (rower, motocykl, samochód). Egzekucję można też przeprowadzić na koncie bankowym lub nieruchomości, działce oraz domu.
Kiedy można wnieść powództwo przeciwegzekucyjne?
Powództwo egzekucyjne to narzędzie dość uniwersalne i pozwalające na zaskarżenie różnych aspektów związanych z postępowaniem egzekucyjnym. Wszczęcie powództwa można rozważyć w określonych okolicznościach.
Poniżej przedstawiamy przykładowe sytuacje, które mogą być wartościowym argumentem przeciwko danemu postępowaniu.
- Objęty postępowaniem uznaje egzekucję za całkowicie bezzasadną, ponieważ roszczenie, na którego poczet ma zostać przeprowadzona egzekucja, zostało uregulowane. Mowa tutaj np. o sytuacji, w której ktoś opłacił pożyczkę, jednak na skutek zamieszania w dokumentacji firma nie odnotowała wpłaty i wszczęła postępowanie windykacyjne. Niestety – takie przypadki się zdarzają.
- Po wystawieniu tytułu wykonawczego dla postępowania egzekucyjnego, nastąpiło wydarzenie, które oznacza, że zobowiązanie wygasło lub nie może być dalej egzekwowane. Przykładowo, może to być sytuacja, w której dłużnik uległ wypadkowi, który wywołał u niego trwałą niezdolność do pracy.
- Objęty postępowaniem uznaje egzekucję za bezzasadną, zaprzeczając w ogóle zdarzeniom, jakie był podstawą do wszczęcia postępowania. Mowa tutaj o okolicznościach np. wyłudzenia pożyczki na skradzione dane.
Jaki jest cel powództwa przeciwegzekucyjnego?
Mając na względzie wyżej wymienione okoliczności, sam fakt istnienia powództwa przeciwegzekucyjnego można uznać za w pełni zasadne. Błędy ludzkie, niedopatrzenia czy działania oszustów są w końcu dalej na porządku dziennym. Wywołują one realne szkody u, niekiedy, niczego nie świadomych lub doświadczonych przez życie osób.
Celem powództwa przeciwegzekucyjnego jest przekazanie konsumentowi prawa do wyrażenia sprzeciwu w przypadku egzekucji, które w jego uznaniu są szkodliwe, bezprawne i krzywdzące.
W przypadku, gdy argumenty objętego egzekucją są zasadne, powództwo przeciwegzekucyjne może być skutecznym organem do zatrzymania faktycznie szkodliwych i niezgodnych z prawem działań. Jest to zatem instrument prawny powołany z myślą o konsumentach i przynajmniej w teorii – pozwalający stawić czoła urzędniczo-biurokratycznej machinie.
Komornik działa w końcu na podstawie uzyskanego wniosku o egzekucję i nie musi sprawdzać, w jakim stopniu jest ona zasadna.
Rodzaje powództw egzekucyjnych
W myśl przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, istnieją dwa rodzaje postępowania przeciwegzekucyjnego3.
- Powództwo opozycyjne. Jest to rodzaj powództwa, do którego wytoczenia ma prawo dłużnik lub osoba, która nim nie jest, a pomimo tego została objęta postępowaniem komorniczym. W ramach powództwa opozycyjnego, zaskarżający stwierdza, że wierzytelność jest bezzasadna lub nieaktualna. W ramach tego instrumentu prawnego można też zarzucić wierzycielowi, że nie ma on praw do roszczenia.
- Powództwo ekscydencyjne. Ten rodzaj postępowania dotyczy z kolei osób trzecich. Mogą one je wytoczyć w sytuacji, gdy uważa się, że nasze prawa jako postronnej osoby, zostały naruszone w ramach prowadzenia działań przez komornika. Do wniesienia postępowania ekscydencyjnego może dojść, gdy egzekucja zajęła bezprawnie np. przedmioty osoby trzeciej.
Co powinno zawierać powództwo przeciwegzekucyjne?
Jeżeli objęty egzekucją stwierdza, że przesłanki upoważniające go do wniesienia postępowania egzekucyjnego są spełnione, to nie pozostaje nic innego, jak przejść do sporządzenia pisma.
Przedstawiamy najważniejsze informacje, jakie muszą zostać w nim zawarte. Warto zwrócić uwagę na precyzyjnie, prawidłowo i rzetelnie podane informacje, gdyż zwiększają one szanse na pozytywne rozpatrzenie wniosku przez stosowny organ sądowy.
- Na dokumencie należy podać najpierw miejsce i datę, gdzie dokument jest sporządzany.
- W drugiej kolejności, trzeba wpisać nazwę sądu, do którego składany jest dokument. Ponadto należy podać też jego dokładny adres, wraz z miastem i kodem pocztowym.
- Następnie, należy wskazać dane osobowe wnoszącego powództwo, a także wierzyciela, który wszczął postępowanie. Podać trzeba, mówiąc konkretniej, imię, nazwisko, adres zamieszkania i PESEL. Jeśli którąś ze stron jest podmiot gospodarczy, należy podąć nazwę firmy, numer KRS i numer NIP.
- Pora podać kwotę wierzytelności, która jest obiektem roszczenia i zarazem przedmiotem sporu między zaskarżającym postępowanie a wierzycielem. Stosowne będzie podanie zarówno wartości liczbowej kwoty sporu, jak i kwoty w formie słownej.
- W następnej kolejności warto doprecyzować, jaki cel ma mieć wnoszone powództwo. Przykładowo, w celu uznania powództwa za nieważne, należy napisać po prostu „Pozew o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego”.
- Teraz, pora na uzasadnienie swoich motywów, czyli dalszego omawiany dokument w ogóle jest składany do sądu i jakie intencje ma konsument. Należy przedstawić swoje argumenty, np. dlaczego postępowanie egzekucyjne jest bezzasadne lub krzywdzące.
- Nie można też zapominać o załączeniu dokumentacji, która będzie uzasadnieniem przedstawianych argumentów. Może to być np. dowód spłaty całości pożyczki. Ponadto, także sama umowa pożyczki, dowód uiszczenia opłaty skarbowej i wiele innych.
- W przypadku konsumentów, którzy chcą zaskarżyć trwające już postępowanie, należy pamiętać też o uwzględnieniu na piśmie sygnatury akt komorniczych.
- Nie można zapomnieć o asygnowaniu składanego powództwa czytelnym podpisem.
Powództwo przeciwegzekucyjne wzór dokumentu
Poniżej załączamy bezpłatny wzór powództwa przeciwegzekucyjnego, jaki polecamy wykorzystać w celu złożenia obszernego, rzetelnego i wartościowego wniosku.
Przypominamy – sam dokument to nie wszystko. W zależności od charakterystyki danej sprawy, niezbędne będzie dołączenie do pisma stosownych załączników. Tylko z nimi będzie miało ono charakter wiążący.
Podstawa – dokumentacja potwierdzająca stanowisko składającego powództwo, jak np. dowód spłaty rzekomo nieopłaconej pożyczki. Przykłady pozostałych załączników przedstawiono w powyższym akapicie w punkcie siódmym.
Gdzie należy wnieść powództwo?
Powództwo przeciwegzekucyjne należy wysłać pocztą lub osobiście złożyć w stosownym organie sądowym. Wypełniony na podstawie powyższych wytycznych dokument, rozpatrzeć powinien sąd okręgowy. Odpowiadać on powinien miejscu, w którym prowadzone jest postępowanie egzekucyjne.
Przykładowo. Załóżmy, że komornik z Gdyni będzie prowadzić postępowanie na majątku osoby zamieszkałej w tym mieście. W ten sposób, powództwo powinno przekazać Sądowi Rejonowemu w Gdyni.
Jeżeli postępowanie jeszcze się nie rozpoczęło, to pismo należy złożyć do sądu rejonowego odpowiadającemu miejscu zamieszkania pozywającego.
Koszty złożenia powództwa przeciwegzekucyjnego
Złożenie powództwa przeciwegzekucyjnego do stosownego sądu wiąże się oczywiście z poniesieniem dodatkowej opłaty. Aby dokument został przyjęty i przeznaczony do rozpatrzenia, składający musi ponieść koszt, który nie ma jednolitej wysokości. Dlaczego?
Z reguły, koszt wniesienia powództwa przeciwegzekucyjnego wynosi ok. 5% wartości przedmiotu sporu objętego postępowaniem. Wysokość opłaty będzie zatem tym większa, im bardziej kosztowne będzie zobowiązanie, którego spłatę chce wyegzekwować komornik drogą postępowania.
Ważne! Poza wspomnianą zasadą co do stosunku kosztu złożenia wniosku do wysokości roszczenia egzekucyjnego, istnieje także maksymalna i minimalna granica opłaty, jaką może ponieść konsument. Jest to nie mniej niż 30 złotych oraz nie więcej niż 100 tysięcy złotych. W ten sposób, nawet, gdy 5% wartości roszczenia wynosi mniej niż 30 złotych, konsument i tak będzie musiał ponieść koszt 30 złotych.
Pamiętanie o sumiennym i sprawnym opłaceniu kosztów złożenia powództwa egzekucyjnego do sądu jest niezwykle istotne. W przeciwnym razie, powództwo może nie zostać rozpatrzone, przez co utracimy szansę na szybkie zaskarżenie działań komornika.
Źródła:
- https://www.arslege.pl/powodztwo-o-pozbawienie-wykonalnosci-lub-ograniczenie-tytulu-wykonawczego/k14/a10146/
- https://www.arslege.pl/kodeks-postepowania-cywilnego/k14/s729/
- https://www.arslege.pl/kodeks-postepowania-cywilnego/k14/s735/
a co z osobami niemajętnymi, czy mogą wnosić o zwolnienie od kosztów sądowych