Po jakim czasie dług się przedawnia? Oto poradnik ABC!

Sposobów na zadłużenie jest tyle, że nie starczyłoby dnia na ich wyliczenie!

W końcu Polacy, jak nikt inny “uwielbiają” wydawać pieniądze i popadać w spiralę zadłużenia. A co, gdyby tak część z Twoich zaległości uległa przedawnieniu?

Taka opcja jest dość pocieszająca i realna. Jednak w rzeczywistości zależy od rodzaju roszczeń.

W takim razie, kiedy można uniknąć spłacenia swoich długów?

Dotychczas nieznajomość prawa wśród dłużników mogła odbić się na nich przysłowiową “czkawką”. Wierzyciele domagający się spłaty długu, zazwyczaj nie zwracali uwagi na fakt, że należność przedawniła się już jakiś czas temu.

Ba, niejednokrotnie rościli sobie do nich prawa na drodze sądowej! W ten sposób wykorzystywali niewiedzę i uległość klientów, którzy ostatecznie decydowali się na uregulowanie zobowiązania.

Jednak od 9 lipca 2018 roku, sądy dokonują skrupulatnej weryfikacji czy roszczona płatność nie uległa przedawnieniu! Jeśli tak, to powództwo o zapłatę zostanie oddalone. Dłużnik zostanie zwolniony z konieczności udziału w postępowaniu, a cała odpowiedzialność spadnie na wierzyciela. I w tym przypadku, nie zemści się nawet fakt nieznajomości prawa.

Przedawnienie długu – co to jest?

Zgodnie z przepisami Kodeksu Cywilnego, pod pojęciem przedawnienie długu kryje się możliwość uchylenia od konieczności spłaty długu, po określonym terminie. W praktyce oznacza to, że każdy dług ma swój prawny “termin ważności”. Kiedy minie, zadłużenie nie zniknie – ale dłużnik nie ma już obowiązku jego uregulowania.

Owszem, wierzyciel nadal może rościć prawa do zapłaty, ale szansa na odzyskanie środków jest niewielka. Bo jak sama nazwa wskazuje – przedawnienie długu nastąpi wtedy, gdy podmiot nie upomni się o swój dług, w wyznaczonym do tego czasie!

Okres przedawnienia długu

Wszystko zależy od tego, z jakiego tytułu powstało zadłużenie. Najkrótszy okres przedawnienia posiadają niezapłacone mandaty, żądania, z tytułu umowy przewozu czy umowy przedwstępnej.

Często są one bagatelizowane przez właścicieli, którzy z niecierpliwością oczekują, kiedy roszczenia stracą na ważności. Zupełnie niepotrzebnie – bo pomimo że kary przedawniają się po upływie roku czasu to w każdej chwili wierzyciele mogą zgłosić sprawę do sądu.

A to oprócz zapłaty długu wiąże się z naliczeniem dodatkowych odsetek karnych i kosztów związanych z procesem! Nie wspominając już o tym, że taka rozprawa może przedłużyć się w czasie, do kilku lat.

Dlatego nie warto ignorować pozornie błahych zobowiązań, które w rzeczywistości mogą “przybrać” wielką wagę.

Po jakim czasie przedawnia się dług?

Zastanawiasz się, ile czasu musi minąć, by według Kodeksu Cywilnego niezapłacony debet na koncie przekroczył swój “termin ważności”? Ten, jak i pozostałe przykłady prezentują się następująco:

• Debet na rachunku bankowym – 2 lata (termin przedawnienia liczony jest od daty, w której należało uregulować dług – tyczy się to wszystkich żądań, z tytułu umowy rachunku bankowego)
• Roszczenie z tytułu umowy o dzieło/zlecenie – 2 lata
• Żądania z tytułu umowy sprzedaży lub z tytułu dokonanej dostawy– 2 lata
• Zaległości w usługach telekomunikacyjnych – 2 lata
• Zadłużenie karty kredytowej – 3 lata
• Przedawnienie kredytu/pożyczki – 3 lata
• Niezapłacony czynsz – 3 lata
• Żądania wynikające z tytułu umowy o pracę – 3 lata
• Nieuregulowane alimenty – 3 lata
• Wszelkie zobowiązania na mocy prowadzonej działalności gospodarczej – 3 lata
• Niezapłacona/niezwrócona kaucja lub zaliczka/przedpłata – 3 lata
• Roszczenia na mocy umowy ubezpieczeniowej – 3 lata
• Zadłużenie podatku od nieruchomości – 3 lata
• Wszelkie zadłużenia powstające z mocy prawa – 5 lat, np. podatek VAT, podatki dochodowe czy od czynności cywilnoprawnych
• Długi spadkowe – 6 lat (w przypadku, gdy wierzyciel nie podejmuje żadnych żądań)
• Pozostałe roszczenia na mocy prawomocnego wyroku sądu bądź innej instytucji powołanej do konkretnej sprawy – 6 lat

W wyniku nowelizacji przepisów prawa cywilnego, wprowadzonych przez Ministerstwo Sprawiedliwości – skrócono czas przedawnienia z 10 do 6 lat. Jednak, w przypadku kredytu hipotecznego na ważności tracą wyłącznie odsetki! Jeśli, po tym czasie dłużnik nadal nie spłaci swojego zobowiązania to czeka go licytacja komornicza. W ten sposób, bank odzyska chociaż część zadłużenia.

Przedawnienie długu wieloletniego – ile czasu musi minąć?

Zadłużenia wieloletnie wygasają w różnych odstępach czasowych. Ba – pętla zadłużenia może trwać latami. Jedne bowiem stają się nieważne po roku czasu, inne zaś po 5-6 latach! Najdłuższy okres przedawnienia długu potwierdzonego wyrokiem sądu wynosi 6 lat i tyczy się żądań potwierdzonych prawomocnym wyrokiem.

A jak jest w przypadku przedawnień długów spadkowych?

Jeszcze do 18.10.2015 r. przepisy mówiły o tym, że spadkobierca w ciągu 6 miesięcy od daty, w której dowiedział się o spadku i nie złożył oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku – dziedziczył go wraz z wszelkimi długami. A to oznaczało, że odpowiadał za długi spadkowe całym swoim majątkiem.

Obecnie, milczenie spadkodawcy wyraża zgodę na przyjęcie spadku wraz z dobrodziejstwem, w wyniku czego za długi spadkowe będzie odpowiadał ze spadku. Kiedy takie zobowiązanie “straci ważność”? Ustawa przewiduje 6-letni okres przeterminowania – pod warunkiem, że wierzyciel nie podejmie żadnych działań, w celu odzyskania należności.

Przedawnionego długu nie odzyskasz

Ustawa jasno określa, że po wyznaczonym terminie następuje wygaśnięcie zobowiązania. Co oznacza – brak możliwości skutecznego żądania zwrotu długu! 

Dlatego, aby zabezpieczyć się przed przedawnieniem – wierzyciele powinni dokładnie pilnować terminu płatności kontrahentów. Dzięki temu na nowo mogą ubiegać się o swoje należności, a dotychczasowy termin płatności uznawany jest za nieistniejący!

Jak “przerwać” bieg przedawnienia? Oto sposoby:

• Rozpoczęcie mediacji z pomocą windykatora
• Każde działanie wszczęte przez sąd
• Przyjęcie kary przez dłużnika

Przedawnienie długu – co rodzaj to inne zasady!

Jak widzisz, każdy rodzaj roszczenia posiada inny termin przedawnienia, który wynika z przepisów Kodeksu Cywilnego. Często też posiadają wiele szczególików i podlegają okresowym nowelizacjom, przez co bywają wcale nie takie oczywiste.

Spłata długów to dla wielu osób sprawa honorowa, dlatego bieżące kontrolowanie sytuacji finansowej oraz sprawdzanie przepisów prawa skutecznie zabezpieczą obecnych, jak i przyszłych dłużników przed przykrymi konsekwencjami.